“
İSKƏNDƏRNAMƏ” poemasından
İskəndərin Bərdədə Nüşabə ilə görüşü
Azərbaycanda İskəndər öyrənir ki, Bərdəni Nüşabə adlı qadın idarə edir, onun sarayında ancaq gözəl qızlar
xidmət edirlər, oraya kişi ayağı dəymir. Bunu yoxlamaq üçün İskəndər libasını dəyişir. Nüşabənin sarayına
gəlib özünü Makedoniya şahının elçisi kimi qələmə verir. Lakin ağıllı, fərasətli Nüşabə görür ki, elçi saraya
”
qorxmaz aslan” kimi daxil oldu, taxt qarşısında elçitək səcdə etmədi. O, İskəndərin fəndini anlayır və şahın
çoxdan çəkilmiş şəklini gətirməyi əmr edir. İskəndər Nüşabənin fərasətinə heyran qalıb, kim olduğunu boynuna
alır. Nüşabə şöhrətli qonağın şərəfinə şahanə bir məclis düzəldir. Onun qarşısına ləl, qızılla dolu kasalar qoyur.
İskəndər deyəndə ki, bunlar yeyilməz. Bizə elə yemək ver ki, mədəmiz dolsun, Nüşabə gülərək deyir:
Faydasız, yaramaz böylə daş üçün,
Bu qədər vuruşmaq, çarpışmaq neçin?
Из поэмы «ИСКЕНДЕРНАМЕ»
Искендер у царицы Нушабе
В Азербайджане Искендер узнает о том, что в Барде правит легендарная царица Нушабе, во дворце которой
находятся только девушки, а мужчины не имеют туда доступа. Чтобы проверить, так ли это, он едет к
Нушабе переодетым, выдавая себя за посла македонского царя. Но умная, проницательная царица замечает,
что он вошел во дворец как «гуляющий лев», забыл снять свой меч, не склонился перед троном. Поняв уловки
Искендера, она велит принести давно заготовленный портрет царя. Искендер удивлен проницательностью
Нушабе и вынужден признаться в своей хитрости. Нушабе устраивает роскошный пир. Перед царем ставят
золотые чаши с драгоценными камнями. Когда же он, обращаясь к Нушабе, говорит, что все это несъедобно и
просит другой пищи, то царица, рассмеявшись, отвечает:
Зачем ради благ, что тебе не нужны,
Ты всечасно желаешь ненужной войны?
From the poem “ISKANDAR-NAMEH”
Iskandar Visits Nushaba, a Sovereign of Barda
Once in Azerbaijan, Iskandar learns that Barda is ruled by a lady sovereign. She is served by thousands of young maid-
ens, men have no entrance there. To know the truth he disguises himself and comes to Nushaba’s palace and introduces
himself as an envoy of Macedonian ruler. But being very wise, Nushaba feels that envoy behaves as a lion, knowing no
fright, forgets to take off his sword and doesn’t bow in front of her throne. She understands his trick and orders to bring
his portrait. Iskandar amazes Nushaba’s perspicacity and confesses. Nushaba gives a lordly feast in his honour. She
places cups of gold and precious stones on the table. Iskandar tells her that these are uneatable and demands something
to satisfy his hunger. Laughing at his words Nushaba says:
What is the use of fighting, waging wars,
For such useless stones like these?