276
ilя baшlanmıшdı: “Min bir gecя” baleti Tbilisi Opera vя Balet teatrında tamaшaya
qoyulmuш vя bir neчя mюvsцm яrzindя mцvяffяqiyyяtlя oynanmıшdı. Mяn, nюvbяti
tamaшalardan birinя dцшяrkяn, parlaq, tяravяtli, zяngin koloritli musiqidяn mяftun
oldum vя baшa dцшdцm ki, belя tяmtяraqlı musiqi yalnız teatrda sяslяnmяmяlidir.
Mяn iki fortepiano цчцn transkripsiyanı yaratmaьa baшladım vя nяticяdя altı
hissяdяn (pyesdяn) ibarяt sцita alındı. Fikrяt Яmirov, sцitanın not materialı
ilя яtraflı vя son dяrяcя dяqiq tanıш oldu, eшitdiyini arada шяrh edяrяk, heч bir
mцlahizя sюylяmяdi. Sцitanın onun xoшuna gяlib-gяlmяdiyi barяdя verdiyim
sualıma cavab olaraq isя bunu eшitdim: “Necя yяni, bяyяndim? Siz mяnя yeni яsяr
bяxш etmiшsiniz”.
Lipetskdя (Rusiya), Opera vя Balet Teatrının sяhnяsindя “Min bir gecя” baletinin
uьurlu premyerası keчmiшdir (1981-ci il) .
Moskvada (Rusiya), Kreml Zalının sяhnяsindя M.F. Axundzadя adına Azяrbaycan
Dюvlяt Akademik Opera vя Balet teatrının balet truppasının ifasında “Min bir
gecя” baletinin premyerası bюyцk mцvяffяqiyyяtlя baш tutmuшdu (1981-ci il).
Premyerada Sovet Иttifaqı Kommunist Partiyası Mяrkяzi Komitяsinin Siyasi
Bцrosuna namizяd H.Я.Яliyevin baшчılıьı ilя Azяrbaycanın nцmayяndя heyяti vя
SSRИ Mяdяniyyяt naziri P.N. Demiчev vя digяr rяsmi шяxslяr iшtirak etmiшdir.
Teatr sяnяtindя elя hadisяlяr var ki, юz яhяmiyyяtinя vя nяticя miqyasına gюrя
uьurlu, mцvяffяqiyyяtli, istedadlı tamaшa чяrчivяsindяn kяnara чıxır, vя, artıq
юzцnцn yaranması ilя sanki яvvяlki nailiyyяtlяrя vя kяшflяrя gюzяgюrцnmяz
xяtt чяkяrяk incяsяnяtin inkiшafında yeni цfцqlяr mцяyyяnlяшdirir. Gюrkяmli
azяrbaycanlı bяstяkar Fikrяt Яmirovun “Min bir gecя” baleti юlkяnin mяdяni
hяyatında mяhz belя hadisяlяrdяn olmuшdur.
Musiqinin mцяllifi – юzцnяmяxsus vя parlaq istedadlı rяssam, Шяrq musiqi
mяdяniyyяtinin gюzяl biliчisi, teatr balet sяnяtinin mцhitini incяliklя hiss edяn
bяstяkardır. O, “Шяrq simfonizm цslubunun” banisi, tamamilя yeni janrın – simfo-
nik muьamın yaradıcısı olaraq, “Min bir gecя” baletinin partiturasını yazarkяn belя
юz яnяnяlяrinя xяyanяt etmяmiшdir.“
Иzvestiya” qяzeti (Rusiya)
Parlaq milli musiqinin юzцnяmяxsusluьu vя mцasirliyi, ehtiraslı musiqinin
zяnginliyi, шıltaq ritmlяrin coшqunluьu, orkestrin rяng koloritliyi, partituranın
ixtiraчılıьı vя nяfisliyi vя bununla birgя яsl fяlsяfi dяrinlik – mцasirliyin bюyцk
bяstяkarı Fikrяt Яmirovun yeni яsяrinin yaxшı cяhяtlяri bunlardır”.
Sovetskaya kultura ” qяzeti (Rusiya)
Azяrbaycanlı bяstяkar Fikrяt Яmirovun “Min bir gecя” adlı gюzяl tamaшası ilя tanıш
olmaьıma чox шadam. Hяr шey mяntiqli vя mяqsяdyюnlцdцr. O muьam kimidir:
yцksяk insan duyьularının dяrinliyini tяsdiq etmяklя, bir nяfяsdя vя nikbinliklя
sяslяnir”.
Xoreoqraf И. Moiseyev (Rusiya)
Fikrяt Яmirov bяzяn yaradıcılıьında rяssamı xatırladır: яsяrin lap яvvяlindя o
sanki kяtana “astar чяkir”, yяni bir azdan цzяrinя dцшцnцlmцш rяsmin чяkilяcяyi
koloritli fon yaradır”.
Bяstяkar G. Sviridov (Rusiya)
Bu tamaшa klassik яnяnяlяrin vя mцasir vasitяlяrin Шяrqin musiqi vя rяqs folk-
lorunun юzцnяmяxsus xцsusiyyяtlяri ilя яn цzvi qovuшmasının яyani nцmunяsi
ola bilяr. “Min bir gecя” baleti tяsiredici sяnяt яsяridir, o - sяslяrin, rяnglяrin vя
rяqslяrin яlvan qurшaьıdır, Azяrbaycanın musiqi mяdяniyyяtinin яsl realist vя nik-
bin zяfяridir”.
Musiqiшцnas B. Yarustovski (Rusiya)
Tamaшaчının-dinlяyicinin maraьı tamaшa vaxtı zalda hюkm sцrяn gяrginlik
atmosferindя hiss olunur. Tamaшanın emosional palitrası son dяrяcя zяngindir:
qяddarlıq, incяlik, nifrяt, sevgi, юlцm, qяlяbя sevinci, intim hяyяcanlar, eyш-iшrяt,
яsas ideyaların zяfяr bayramı vя s. Toqquшmaların, tяzadlı vяziyyяtlяrin чoxluьuna
baxmayaraq tamaшanın bцtюvlцyц qorunub saxlanılır”.
Musiqiшцnas V. Vinoqradov (Rusiya)