56
B
undan sonra bяstяkar bюyцk formada ilk яsяri vя dahi Azяrbaycan
шairi Nizami Gяncяvinin (1141-1209-cu illяr) yaradıcılıьına ilk
mцraciяti olan “Nizami” simfonik poemasını yazır (1941-ci il).
Bяstяkarın ilk simfonik яsяri Nizaminin – dahi Azяrbaycan шairinin xatirяsinя hяsr
edilmiш “Poema” olub. Artıq bu яsяrdя gяnc mцяllifin ixtiraчılıq qabiliyyяti, geniш
vя cяsarяtlя forma “yapmaq” bacarıьı aшkar olmuшdu. Yeni baшlayan bяstяkar цчцn
tяbii olan öslub zяifliyi parlaq istedaddan xяbяr verяn cizgilяrlя uzlaшır”.
Musiqiшцnas D. Danilov (Azяrbaycan)
Fikrяt Яmirov Nizami ilя maraqlanmaьa erkяn baшlamıшdı – hяlя tяlяbя olarkяn,
шairin dяrin чoxyюnlö obrazını aчmaьı qarшısında mяqsяd qoyaraq, ona simfo-
nik “Poemanı” hяsr etmяyя cяhd gюstяrmiшdi. Bяstяkarın юzц bu яsяrя baшa
чatdırılmamıш tяlяbя iшi kimi yanaшır – amma mяn hesab edirяm ki, onun Nizamiyя
erkяn mцraciяt etmяsi faktını qeyd etmяk lazımdır”.
Musiqiшцnas V.Vinoqradov (Rusiya)
Fikrяt Яmirov xatırlayırdı:
Nizami Gяncяvi mяnim dя яslяn olduьum Azяrbaycan шяhяri Gяncяdя doьulmuш
vя bцtцn юmrцnц burada keчirmiшdir. O, шяhяr яhalisinin orta tяbяqяsindяn
чıxmıш, lakin humanitar elmlяrin цstцnlцk tяшkil etdiyi yaxшı tяhsil ala bilmiшdi.
Sюzsцz ki, o, hяmin dюvr цчцn vacib hesab edilяn elmlяrin bцtюv silsilяsinя
yiyяlяnmiшdir, buraya onun yaradıcılıьında яhяmiyyяtli yer tutmuш musiqi dя daxil
idi. Ona yalnız saray mцhitinin deyil, hяm dя яmяksevяr xalqın musiqi hяyatı yaxшı
mяlum idi.
O, bir чox mцьяnni vя musiqiчilяrin iшtirak etdiklяri bюyцk xalq bayramlarını tяsvir
edir. Яsяrlяrindя onlarla mцxtяlif formada musiqi alяtlяrinin adı чяkilir, o zaman
yayılmıш ahяnglяr xatırlanır. Hяr iki halda biz Azяrbaycan xalqının mяiшяtindя
indiyя kimi iшlяnяn terminlяr, adlar vя anlayıшlar tapırıq. Hяm dя яn яsası – Nizami
Gяncяvi, digяr шairlяrdяn fяrqli olaraq, heч vaxt qulluqda olmamıш, hюkmdarların
hesabına yaшamamıшdır, yalnız юzцnцn konkret яmяyinя gюrя aldıьı mцkafatlardan
istifadя etmiшdir. Nizami Gяncяvinin bцtцn yaradıcılıьı yцksяk mяnяvi, etik vя
sosial idealları tяsdiq edir, tayı-bяrabяri olmayan bяdii dяyяrlяrlя vя xalqla, onun
mцqяddяs arzuları ilя sıx яlaqяsi ilя fяrqlяnir”.
Fikrяt Яmirov Цzeyir Hacıbяylinin tюvsiyяsi ilя, inqilabчı X. Sяfяrяliyevin hяyatına
hяsr edilmiш Sяmяd Vurьunun “Xanlar” pyesinя musiqi yazır. Tamaшanın premye-
rası Bakıda (1941-ci il), Rus DramTeatrının sяhnяsindя baш tutur.
Yaradıcılıq qrupuna rejissor A. Qrippiч vя rяssam S. Yefimenko daxil idilяr.
ŞAİR