% * %/
$ 1,1 1# " 1y / / %()'&
(1881 – 1944)
À
íàõàíûì Ìÿøÿäè Ìÿëèêìÿììÿä áÿy ãûçû Ìàíñóðîâà
1881-
úè èëäÿ Áàêûäà äîüóëóá. Ìÿøÿäè Ìÿëèê âÿ Ñîëòàíáÿ-
yèì Ìèðçÿ áàõûø áÿy ãûçû ßëÿêáÿðîâàíûí àèëÿñèíäÿ Àíàõàíûì èêèíúè
ãûç èäè. Áþyöê áàúûñû Øÿùðÿáàíó õàíûì 1893-úö èë îêòyàáðûí 29-äà
õÿñòÿëÿíÿðÿê 14 yàøûíäà âÿôàò åòìèøäè. Àíàõàíûì 1895-úè èë äåêàáðûí
16-
äà, 15 yàøûíäà Èðàíûí Áàêûäàêû âåðýè ìÿìóðó ßáäóëìöòÿëëèá Êÿð-
áÿëàyè ßáäöëáàüè îüëó Êÿëÿíòÿðîâëà àèëÿ ãóðóá.
ßáäöëìöòÿëëèáèí áàáàñû Ùàúû Ñÿëèì Áàêûíûí ÿí âàðëû øÿõñëÿ-
ðèíäÿí èäè. Îíóí 7 ýÿìèñè âàðäû. Áèð äÿôÿ Ðóñèyàíûí ïî÷ò ýÿìèñè Èðàíà
ýåäÿðêÿí ãÿçàyà óüðàyûð. Yàõûíëûãäà îëàí Ùàúû Ñÿëèìèí ýÿìèëÿðèí-
äÿí áèðè îíà êþìÿyÿ òÿëÿñèð. Áàòàí ýÿìèíè yåäÿyèíÿ àëûá ñàü-ñàëàìàò
Áàêû áóõòàñûíà ÷àòäûðûð. Áó áàðÿäÿ Ðóñèyàyà õÿáÿð ÷àòûð, Ùàúû Ñÿëèìè
Ïåòåðáóðãà äÿâÿò åäèðëÿð. ×àð îíó ãÿáóë åäèð, Ýåîðýè õà÷û èëÿ ìöêà-
ôàòëàíäûðûð âÿ ñàìóð äÿðèñèíäÿí òèêèëìèø øóáà áàüûøëàyûð âÿ Ùàúû Ñÿ-
ëèìÿ äåyèð êè, «ñÿíè Ïåòåðáóðãäà gþðìÿyÿ ùÿìèøÿ øàäûã».
Àíàõàíûìûí Êåøëÿäÿ áþyöê òîðïàã ñàùÿñè âàðäû. Î, áó ñàùÿíè «Íîáåë ãàðäàøëàðû øèðêÿòèíÿ»
èúàðÿyÿ âåðìèø âÿ ùÿð èë îíëàðäàí 400 ãûçûë ðóáë àëûðäû. Ìàíñóðîâëàðûí Øöâÿëàíäàêû áàüû Ìÿøÿäè
Ìÿëèyèí âÿôàòûíäàí ñîíðà 3 ãàðäàø âÿ áàúû àðàñûíäà 4 ùèññÿyÿ áþëöíäö. Ìÿøÿäè Ñöëåyìàí âÿ Ìèð-
çÿ Ìàíñóð òåç-òåç áàcûëàðû Àíàõàíûìûí áàüûíà ãîíàã gåäÿðäèëÿð.
Àíàõàíûìûí íÿâÿñè Êàìèë Àüàñÿëèì îüëó
Êÿëÿíòÿðîâóí äåäèêëÿðèíäÿí:
–
Àíàì äàíûøàðäû êè, Àíàõàíûì íÿíÿì òåç-òåç ãàðäàøëà-
ðûíû áàüà ãóòàá yåìÿyÿ ÷àüûðàðäû. Áèð äÿôÿ Ìÿøÿäè Ñöëåy-
ìàí âÿ Ìèðçÿ Ìàíñóð ùÿyÿòäÿêè àüàúûí àëòûíäà îòóðìóøäó.
Àíàì áþyöê ãàáäà ãóòàá ýÿòèðÿðêÿí ýþðäö êè, ãàðäàøëàð
ãóòàáûí ãûðàüûíû êÿñèá áàøãà ãàáà yûüûáëàð. Ñÿí äåìÿ, îí-
ëàð áó öñóëëà íÿ ãÿäÿð ãóòàá yåäèêëÿðèíè ñàyûðäûëàð...
!#
86
Àíàõàíûì Ìÿøÿäè Ìÿëèê
áÿy ãûçû Ìàíñóðîâà
Êàìèë Êÿëÿíòÿðîâ (2006)