120
F
ikrяt Яmirov, tяcrцbя vя bilik toplayaraq, uzun mцddяt onu maraq-
landıran vя hяddяn artıq чяtin, “polifonik” bir janra mцraciяt edir
–
gюrkяmli Azяrbaycan dramaturqu C. Cabbarlının eyni adlı pyesinin
motivlяri яsasında “Sevil” operasını yazır (1953-cц il). Шцbhяsiz ki, bu
zaman geniш opera lюvhяsinя ilk mцraciяtinin tяcrцbяsi onun karına gяlir – Kon-
servatoriyanı bitirяrkяn bяstяkarın diplom iшi olan bir aktlı “Ulduz” operası “Sevil”
operasının yaradılması цчцn istinad nюqtяsi rolunu oynamıшdır.
Bяstяkar xatırlayırdı:
“
Gюrkяmli Azяrbaycan dramaturqu C.Cabbarlının eyniadlı pyesinя mцraciяt etmяyi
mяnя yazıчı Mirzя Иbrahimov mяslяhяt gюrmцшdц. Mяn, “Sevil” operasını yarat-
maqla, onun юz musiqi dяyяrlяrinя vя mюvzusuna gюrя Azяrbaycan xalqına yaxın
olmasına чalıшmıшam: яgяr belя demяk olarsa, Azяrbaycan xalq musiqisinin melo-
diyalarının sintezi olan opera yazmaq hяmiшя mяnim arzum olmuшdur. “Sevil”
operasını yazarkяn iki dahi bяstяkarın yaradıcılıq nцmunяsi qarшımda durmuшdur:
bir tяrяfdяn Azяrbaycan opera sяnяtinin banisi dahi Цzeyir Hacıbяylinin
yaradıcılıьı, digяr tяrяfdяn isя – bюyök rus klassiki P.И.Чaykovskinin yaradıcılıьı.
Bilavasitя Azяrbaycan xalq musiqisi ilя baьlı olan, Цzeyir Hacıbяylinin sevimli vя
cяlbedici operalarının xцsusiyyяtlяrini vя P.И.Чaykovskinin opera yaradıcılıьındakı
dяrin, mяftunedici insan xarakterlяrini юyrяnяrяk, mяn “Sevil” operasında bu iki
baшlanьıcın birlяшmяsinя nail olmuшam. Bundan яlavя, dahi opera bяstяkarları
C. Verdi vя C. Puччininin yaradıcılıqları da mяnя yaxın vя яzizdir. Yeri gяlmiшkяn,
bu dram mяnя hяlя mяktяb partasından mяlumdur: 30-cu illяrin яvvяllяrindя
mяn Gяncя DramTeatrında Sevilin oьlu kiчik Gцndцzцn rolunu oynamıшdım –
iyirmi beш ildяn sonra isя, “Sevil” operasının цzяrindя iшlяyяrkяn, yenicя doьulmuш
qızıma qяhrяmanın adını verdim…”.
“
Sevil” operasının premyerası (1953-cц il) Bakıda (Azяrbaycan), M.F. Axundzadя
adına Dюvlяt Akademik Opera vя Balet Teatrının sяhnяsindя olmuшdur vя
Azяrbaycanın musiqi hяyatında яhяmiyyяtli hadisяyя чevrilmiшdir. Yaradıcılıq
qrupu чox uüurlu idi: М. Mяmmяdov (rejissor), Я. Bяdяlbяyli (dirijor), Т. Яyyubov
(
libretto), E. Almaszadя vя И. Seyidov (rяssamlar). Яsas partiyaları V. Abıшova
(
Sevil), R. Behbudov (Balaш), R. Cabbarova (Gцlцш) ifa etmiшlяr.
“
Bяstяkar Fikrяt Яmirov “Sevil” operasında dahi Цzeyir Hacıbяylinin sadiq
davamчısı kimi чıxıш etmiшdir. O, Azяrbaycan opera sяnяtinin prinsiplяrini
inkiшaf etdirmiш, klassik Qяrb, rus opera sяnяtini Azяrbaycan xalq musiqisi ilя
birlяшdirilmiшdir”.
“
Bakinski raboчi” qяzeti (Azяrbaycan)
OPERA