121
“
Sevil” operasında bяstяkarın istedadının яn gцclц tяrяflяri parlaq шяkildя юzцnц
gюstяrmiшdir – onun musiqi dili melodikliyi ilя fяrqlяnir: melodiyalar ifadяliliyin
яsas vasitяsi, musiqidя emosional baшlanьıcın daшıyıcısıdır. Operanın melodik
baшlanьıcının Azяrbaycan musiqisi ilя sıx яlaqяsini xцsusilя qeyd etmяk gяrяkdir
–
Azяrbaycan xalq musiqi sяnяtinя yaxшı bяlяd olan Fikrяt Яmirov onun sonsuz
sяrvяtlяrinя tez-tez mцraciяt edir, , vя xцsusilя, muьamın ahяng vя virtuoz-ifa
xцsusiyyяtlяrindяn gen-bol istifadя edir.
“
Sevil” operasının musiqisi юz rяngarяngliyi ilя sevindirir – bu ilk nюvbяdя onun
orkestr “libası”na vя harmonik dilinя aiddir: harmonik mяzmun bцtюvlцkdя
koloritli tapıntılarla zяngindir, incя zюvqц ilя seчilir vя цzvi surяtdя melodik xяtlя
baьlanır”.
Bяstяkar Q. Qarayev (Azяrbaycan)
“
Bяstяkar юzцnцn gюzяl musiqisi ilя C. Cabbarlının mяшhur pyesinin sцjetini bяdii
yцksяkliyя qaldıra bilmiш, dяrin psixoloji vя bяdii-ifadяli surяtlяr yaratmıшdır.
Tamaшanın canlı, bюyök gцcц, яlbяttя ki, partiturası – xцsusilя dя orkestr, alяtlяrin
tembrlяrinin vя Fikrяt Яmirova xas olan orkestr xяttinin mцxtяlifliyi – bцtцn bun-
ların hamısı bяdii-ideyanın aчılmasına tabe edilmiшdir”.
Bяstяkar C. Hacıyev (Azяrbaycan)
“
Lirik opera janrında yazılan vя P.И.Чaykovskinin opera yaradıcılıьının canlı
яnяnяlяrini юzцnяmяxsus шяkildя tяcяssцm etdirяn “Sevil” operası, obrazların
incя psixoloji чюzölmяsi, melodiya цslubunun gюzяlliyi vя milli юzцnяmяxsusluьu,
simfonikliyi vя яla xor sяhnяlяri ilя valeh edir. Leytmotiv texnikadan geniш istifadя,
cяsarяtli vя юzцnяmяxsus harmonik dil, inkiшaf etdirilmiш ansambl vя kцtlяvi
sяhnяlяr bu operaya bizim dюvrцn яn yaxшı sovet operalarının sırasında mюhkяm
yer tяmin edir”.
Musiqiшцnas D. Danilov (Azяrbaycan)
“
Opera teatrının kollektivi bюyцk hяyяcanla vя yaradıcı ruh yцksяkliyi ilя Fikrяt
Яmirovun “Sevil” operası цzяrindя iшlяmяyя baшlamıшdır. C. Cabbarlının pyesi
цчцn inandırıcı musiqi hяllini tapa bilmяsi bяstяkarın bюyцk yaradıcılıq uьurudur.
Onun tяrяfindяn yцksяk peшяkarlıq sяviyyяsindя yazılmıш opera yaradılmıшdır. Юn
planda qяhrяmanların шяxsi taleyinin yox, yцksяk vяtяndaшlıq pafosu ilя dolub-
daшan sosial dramın olması xцsusilя dяyяrlidir. “Sevil” operasının musiqi dili sadя,
mяnalı vя asandır – bяstяkar xalq melodiyalarının tцkяnmяz mяnbяyindяn vя
Azяrbaycan klassik musiqisinin яsasını tяшkil edяn muьamlardan bacarıqla istifadя
edir. “Sevil” operası Azяrbaycan xalq musiqisinя xas olan parlaq ahяngdarlıьı,
valehedici melodikliyi vя zяngin rяnglяri ilя fяrqlяnir”.
Dirijor Я. Bяdяlbяyli (Azяrbaycan)
“
Sevil” operasının partiturası. 1953-cц il