77
Musiqinin vя bu sюzlяrin mцяllifi, шцbhяsiz ki, haqlı idi – яsяrdя peшяkar musiqi
klassiklяrinin яsяrlяrinin partituralarında “eшidilяnin” vя “oxunanın” tяsiri mцшahidя
olunur. “Иkili konsert” bir dя ona gюrя чox maraqlıdır ki, burada bяstяkarın yara-
dıcılıq potensialının bюyцk “yıьını” artıq юzцnц gюstяrir, onun gяlяcяk mяшhur
яsяrlяrinin bir чox fraqmentlяri bu яsяrdя sanki fasilяsiz axınla “юtцb keчir”.
“
Konsertin” яsas mюvzusunun tematik “rцшeymi” olan “Sevil” operasından Balaшın
gяlяcяk mяшhur ariyasından “sitat” burada aчıq-aшkar duyulur – gюzяl kontra-
punkt olmaqla yanaшı, arxa planda dяfяlяrlя sяslяnir. Hяmчinin gяlяcяk “Nizaminin
xatirяsinя” simli simfoniyasından tematik “zцmzцmяlяr” dя hiss olunur, buraya
mцяllifin gцclц orkestrlяшdirmя bacarıüını, solo alяtlяrin orijinal, texniki cяhяtdяn
dolьun kadensiyasını, gяnclik hяvяsini vя fantaziyaların coшqunluüunu яlavя
etmяk lazımdır.
Leninqradda (Sankt-Peterburq) gяnc bяstяkarların 2-ci Цmumittifaq Baxıшı (1946-
cı il) olmuшdur – Azяrbaycanı dirijor Niyazi Taьızadя tяmsil edirdi. Filarmoniyanın
simfonik orkestri ilя юz чıxıш proqramına dirijor Fikrяt Яmirovun “Bюyцk Vяtяn
mцharibяsi qяhrяmanlarının xatirяsinя” poema-rekviyemini daxil etmiшdi.
1946-
cı ildя Fikrяt Яmirov fortepiano musiqisini – “Romantik sonata”-nı
bяstяlяyir.
“
Bяstяkar bu яsяri yazdıьı mцddяtdя harmonik ifadяliliyin yeni vasitяlяrinin
axtarıшındadır – akkordların “Sonata”-da терsiya dцzцlцшц чox zaman квартa ilя
яvяz edilir vя burada ritmik vя registr konstrastları inkiшafın чox mцhцm amilidir”.
Musiqiшцnas D. Danilov (Azяrbaycan)
“
Bu яsяr bяstяkarın yalnız fortepiano musiqisinя vя цmumiyyяtlя, zяngin texniki
vя tembr imkanlarına malik olan musiqi alяti kimi fortepianoya olan maraьını
deyil, hяm dя onun цчцn qeyri-adi olan harmoniya ifadяliliyi vasitяlяrinin
axtarıшına meyl gюstяrmяsini, vя, nяhayяt, onun fortepiano fakturasının
xцsusiyyяtlяrini mяnimsяmяk cяhdini яks etdirmiшdir”.
Musiqiшцnas V. Шяrifova (Azяrbaycan)
“
Skripka vя fortepiano ilя orkestr цчцn ikili konsert”-in afiшası. Bakı. 1946-cı il